Lễ ăn hỏi là một nghi lễ quan trọng, đánh dấu bước ngoặt lớn trong hành trình tình yêu của đôi lứa. Không chỉ là dịp hai bên gia đình gặp mặt, gắn kết tình thân mà còn là bước khởi đầu cho cuộc sống hôn nhân viên mãn. Vì vậy, việc chuẩn bị lễ ăn hỏi không chỉ dừng lại ở hình thức mà còn cần lưu ý đến những yếu tố tâm linh, phong tục – đặc biệt là các điều kiêng kỵ. Dưới đây là những điều nên tránh trong lễ ăn hỏi để mọi việc diễn ra thuận lợi, cát tường.
1. Tránh chọn ngày giờ không phù hợp
Việc lựa chọn ngày lành tháng tốt cho lễ ăn hỏi có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi nó ảnh hưởng đến vận khí và hạnh phúc tương lai của cặp đôi.
Theo phong tục, mỗi ngày trong năm đều có ngũ hành và sao chiếu riêng. Việc làm lễ vào giờ xấu, ngày hung có thể đem lại vận rủi hoặc ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ sau này. Vì thế, các gia đình thường nhờ thầy xem ngày hoặc tra lịch vạn sự để chọn thời điểm cử hành nghi lễ sao cho hợp tuổi, hợp mệnh đôi bên.
2. Cô dâu không nên xuất hiện trước khi nhà trai vào
Một trong những điều tối kỵ trong lễ ăn hỏi là cô dâu không được ra chào hỏi hay gặp mặt nhà trai trước khi các nghi lễ chính thức bắt đầu.
Theo tập quán xưa, việc cô dâu đón tiếp nhà trai quá sớm được coi là thiếu nghiêm túc trong nghi thức cưới hỏi. Cô dâu chỉ nên xuất hiện khi nhà trai đã trình lễ vật và thực hiện xong thủ tục xin dâu. Điều này thể hiện sự trân trọng nghi thức và giúp duy trì bầu không khí trang nghiêm trong ngày trọng đại
Dù đây là phong tục được gìn giữ lâu đời, nhưng trong một số tình huống bất khả kháng như sức khỏe, thời tiết hoặc vấn đề tổ chức, hai bên gia đình có thể linh hoạt điều chỉnh, miễn sao vẫn giữ được sự tôn trọng lẫn nhau.
3. Không nên tổ chức lễ ăn hỏi khi trong nhà có tang
Một trong những điều kiêng kỵ lớn nhất là tổ chức lễ ăn hỏi khi gia đình đang chịu tang. Theo quan niệm truyền thống, tang lễ mang năng lượng u buồn, nếu tổ chức sự kiện vui vẻ như ăn hỏi hoặc cưới hỏi trong thời gian này sẽ phạm vào điều cấm kỵ, dẫn đến xui xẻo cho đôi trẻ. Ngoài ra, việc này cũng thể hiện sự không tôn kính với người đã khuất và làm mất đi không khí vui vẻ cần có trong lễ ăn hỏi.
4. Kiêng sử dụng dao kéo trong lễ
Trong văn hóa dân gian, dao kéo tượng trưng cho sự chia lìa, cắt đứt – điều hoàn toàn trái ngược với mục tiêu kết nối bền vững của lễ ăn hỏi. Gia đình nên ưu tiên những món ăn chế biến sẵn, dễ phục vụ như bánh trái, hoa quả, món nguội… để hạn chế tối đa việc dùng dao kéo trong lúc bày biện hoặc mời khách. Việc này vừa giữ được ý nghĩa tâm linh, vừa đảm bảo không gian lễ trang nhã, lịch sự.
5. Tránh để xảy ra tình trạng đổ vỡ
Bất kỳ sự cố vỡ đồ nào như ly, chén, lọ hoa… trong lễ ăn hỏi đều bị xem là điềm báo không may, tượng trưng cho sự chia lìa hoặc trục trặc trong tương lai. Gia đình hai bên nên cẩn trọng trong khâu chuẩn bị, bày trí. Ưu tiên các vật dụng chất lượng tốt, bố trí gọn gàng và di chuyển cẩn thận trong suốt quá trình tổ chức để giảm thiểu rủi ro ngoài ý muốn.
6. Không được lơ là việc chuẩn bị bàn thờ gia tiên
Lễ ăn hỏi là dịp để trình diện với tổ tiên, vì vậy bàn thờ gia tiên cần được chăm chút kỹ lưỡng cả về hình thức lẫn nội dung.
Trên bàn thờ cần có hoa tươi, trái cây, bánh kẹo, nước cúng… được sắp xếp ngay ngắn, hài hòa. Quan trọng hơn cả là bàn thờ phải sạch sẽ, sáng sủa và trang trí trang nghiêm. Đây không chỉ là hình ảnh đẹp trong mắt khách mời mà còn là cách thể hiện lòng thành kính với người đã khuất, cầu mong tổ tiên phù hộ cho cặp đôi được hạnh phúc bền lâu.
Nếu bạn đang chuẩn bị cho lễ ăn hỏi, đừng quên cân nhắc những điều kiêng kỵ nêu trên. Việc tuân thủ các quy tắc truyền thống không chỉ giúp buổi lễ diễn ra suôn sẻ mà còn là cách thể hiện sự chỉn chu và tôn trọng văn hóa cưới hỏi lâu đời của người Việt.
